Dünya Gazetesi’nin haberine göre, Türkiye’de milyonlarca çalışan, farklı meslek gruplarında sosyal güvenlik sistemine prim ödeyerek emekliliğe hazırlanıyor. Bu primler, yalnızca bireylerin değil, aynı zamanda aile bireylerinin sağlık ve emeklilik haklarını da güvence altına alıyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, emeklilik sürecinde sıkça sorulan “Ne zaman emekli olurum?” ve “Eksik prim günlerimi nasıl tamamlarım?” gibi sorulara cevap vererek önemli püf noktalarını yazdı.
SGK’nın Yapısı ve Sigorta Statüsü
2006 yılında SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı tek çatı altında toplanarak SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) haline getirildi. Bu birleşmeyle birlikte; SSK 4/A, BAĞ-KUR 4/B, Emekli Sandığı ise 4/C olarak sınıflandırıldı. Ancak bu birleşmeye rağmen 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanların hangi statüden emekli olacağı, son 2520 gün içinde en fazla hangi sigorta koluna prim ödendiğine göre belirleniyor.Örneğin; özel banka veya borsa sandığına prim ödeyenler de son 2520 günün dağılımına göre emeklilik statülerini belirlemiş oluyor. Emeklilik için en önemli kriterlerden biri, sigortalılığın başladığı tarih. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamında olup yaş şartı aranmadan emekli olabiliyor. Ancak bu tarihten sonra sigortalı olanlar veya borçlanma yoluyla bu tarihten önceki dönemlere sigorta başlangıcını çekenler farklı yaş ve prim şartlarına tabi tutuluyor.
Emeklilik Planlaması Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- İlk Sigortalılık Tarihi: Emeklilik yaşı ve prim günü, sigortalılığın başladığı tarihe göre hesaplanır.
- Son Ödenen Prim Statüsü: Son 2520 gün içinde hangi sigorta statüsüne daha fazla prim ödendiği, emeklilik türünü belirler.
- Prim Gün Sayısı ve Eksiklikleri: Eksik prim günleri varsa SGK’ya borçlanma ya da isteğe bağlı sigorta seçenekleri değerlendirilmelidir.
- İsteğe Bağlı Sigorta: Bu sigorta Bağ-Kur kapsamında değerlendirildiğinden, son 2520 günde SSK lehine bir denge sağlanması gerekiyorsa dikkat edilmelidir.
- İşyeri Sahipliği ve Vergi Kayıtları: Şirket ortakları veya vergi mükellefleri, geçmişe dönük primlerini ihya ederek ödeme yapabilirler.
- Yurtdışı Borçlanması: SGK ile anlaşmalı ülkelerde çalışmış olanlar, bu süreleri Türkiye’de sigorta başlangıcı saydırabilir ve prim günlerini borçlanabilir. Yurtdışı borçlanması, Bağ-Kur 4/B statüsünde kabul edilir. Günlük borçlanma ücreti en az 390,08 TL’dir.
Emeklilikte Yaş ve Prim Şartları
12-08/09/1999 tarihine kadar sigortalı olanlarda yaş şartı olmadan emekli olma hakkı bulunuyor. Ancak kadınlar ve erkekler, SSK’da ilk işe başlama tarihlerine göre 5000-5975 günü tamamlamak zorundadırlar. Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nda ise kadınlar 7200 gün, erkekler ise 9000 günü tamamlamak zorundadır. Bazı kişiler, emeklilikte SSK’nın sağladığı avantajlardan yararlanmak için fiilen çalışmadıkları halde bir işyerinde çalışıyormuş gibi sigortalı gösterilmektedir. Ancak SGK, bu durumu tespit ederse bağlanan emekli maaşını faiziyle geri alabilir ve alınan sağlık hizmetlerinin bedelini de kişiden tahsil edebilir.
Kişiye Özel Emeklilik Süreci: Planlamayı Ertelemeyin!
Emeklilik süreci kişiye özeldir. Doğru ve zamanında planlama yaparak, son 2520 gün içindeki primlerin statüsüne dikkat ederek ve eksik günleri tamamlayarak, siz de emeklilik sürecinizi güvenli bir şekilde yönetebilirsiniz. e-Devlet sistemi üzerinden hizmet dökümünüzü alarak, kendi durumunuzu detaylı şekilde incelemek faydalı olacaktır.
News
