NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, görevi 1 Ekim’de eski Hollanda Başbakanı Mark Rutte’ye devretmeden önce veda konuşması yaptı. Alman Marshall Fonu’nun düzenlediği etkinlikte, 10 yıl önce NATO Genel Sekreterliği teklifini aldığında Norveç’teki savunma ve dışişleri bakanı olan babasına danıştığını, babasının “NATO’da pek bir şey olmaz” yanıtını verdiğini belirtti.Ancak Stoltenberg, son 10 yılda NATO’nun çevresindeki dünyanın köklü bir değişim yaşadığını ifade etti. 2014’te Rusya’nın Kırım’ı ilhakı, DEAŞ’ın yükselişi, COVID-19 salgını, Rusya-Ukrayna Savaşı, Çin ile artan rekabet, siber saldırılar ve iklim değişikliğinin güvenlik üzerindeki etkileri gibi birçok önemli gelişmeye dikkat çekti.Stoltenberg, NATO’nun varlığının sorgulandığı bir dönemde, en büyük dönüşümlerini yaşadığını vurgulayarak, İttifak’ın doğu kanadında sıfırdan savaşa hazır on binlerce asker ve yüksek hazırlık seviyesinde 500 bin asker bulundurulduğunu söyledi. Ayrıca, müttefik ülkelerin üçte ikisinin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) en az yüzde 2’sini savunmaya ayırma hedefini gerçekleştirdiğini belirtti.
Ne kadar çok para olursa, savunmamız o kadar güçlü olur
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 10 yıllık görev süresinde edindiği beş önemli dersi paylaşarak, bunların İttifak’ın gelecekteki başarısının anahtarı olduğunu vurguladı. Stoltenberg, “Barış için bedel ödemeye istekli olmalıyız. Ne kadar çok para olursa, savunmamız o kadar güçlü, caydırıcılığımız o kadar etkili ve güvenliğimiz o kadar sağlam olur” dedi.GSYH’nin en az yüzde 2’sinin savunmaya ayrılması hedefinin yerine getirilmiş olmasına rağmen, bunun artık yeterli olmadığını belirtti. Stoltenberg, müttefiklerin önümüzdeki yıllarda GSYH’nin yüzde 2’sinden çok daha fazlasını savunmaya harcamak zorunda kalacaklarına dikkat çekti.
Müttefiklere karşı korumacılık, güvenliğimizi korumaz
Jens Stoltenberg, NATO’nun geleceği için önemli gördüğü ikinci dersi, “özgürlüğün serbest ticaretten daha önemli olması” olarak tanımladı. Rusya’ya enerji bağımlılığı geliştirilmesine benzer bir hatanın Çin ile yapılmaması gerektiğini vurgulayan Stoltenberg, “Elbette Çin ile ilişkimizi sürdüreceğiz, ancak kısa vadeli ekonomik çıkarları uzun vadeli güvenlik ihtiyaçlarıyla takas etmemeliyiz” dedi.Ayrıca, müttefikler arasında ticari kısıtlamaların güvenliği zayıflatacağı konusunda uyarıda bulundu. Stoltenberg, “Müttefiklere karşı korumacılık, güvenliğimizi korumaz” ifadesini kullandı.
Hepimiz bu savaşın bitmesini istiyoruz
Jens Stoltenberg, görev süresince edindiği üçüncü dersin “askeri gücün diyalog için ön koşul olması” olduğunu belirtti. Ukrayna’daki savaşla ilgili olarak, “Hepimiz bu savaşın bitmesini istiyoruz. Savaşı bitirmenin en hızlı yolu onu kaybetmektir. Ancak bu, barış getirmeyecek; Rus işgalini beraberinde getirecektir” dedi.Stoltenberg, Rusya’nın başkanı Vladimir Putin’in savaş alanında hedeflerine ulaşabileceğine inandığını ve bu nedenle acımasız savaşını sürdürdüğünü ifade etti. “Putin’in fikrini değiştirebileceğimize inanmıyorum, ancak hesaplamalarını değiştirebileceğimize inanıyorum. Ukrayna’ya daha fazla silah vererek, Putin’e istediğini zorla elde edemeyeceğini fark ettirebiliriz” şeklinde konuştu.Ayrıca, Rusya’nın gelecekteki barış görüşmelerinin bir parçası olmak zorunda olduğunu vurgulayan Stoltenberg, “Gelecekteki herhangi bir anlaşma, Ukrayna’ya güçlü askeri destek ve kalıcı barışı garanti altına almak için güvenilir güvenlik garantileriyle desteklenmelidir. Avrupa’da istikrarlı bir Ukrayna olmadan sürdürülebilir bir güvenlik olamaz. NATO üyeliği olmadan Ukrayna için kalıcı bir güvenlik olamaz. NATO’nun kapısı açık. Ukrayna katılacak” değerlendirmesinde bulundu.
İstikrarlı ve güçlü bir devlet yapısı olması gereken şey, kağıttan bir evdi
Jens Stoltenberg, görev süresinde edindiği dördüncü dersin “askeri gücün sınırları olduğunu” belirtti ve bunu Afganistan’da açıkça gördüklerini ifade etti. 11 Eylül saldırılarının ardından Afganistan’a müdahalenin doğru bir karar olduğunu ancak görevin çok uzun sürdüğünü dile getirdi. “Herkes için eşit haklara sahip, demokratik ve birleşik bir Afganistan değerli bir hedefti, ancak çok iddialıydı” dedi.Stoltenberg, görev süresince maliyetlerin arttığını ve 20 yıl sonra bile savaşı kazanamadıklarını, Taliban’ın güç kazandığını kaydetti. “Ayrıldığımızda sorumluluk alabilecek birleşik bir Afgan otoritesi yoktu. Afgan hükümetinin ve güvenlik güçlerinin bu kadar çabuk çökmesi, ayrılmanın neden doğru olduğunu gösterdi” şeklinde konuştu. Ayrıca, istikrarlı bir devlet yapısının kağıttan bir ev gibi olduğunu belirtti.Son olarak, aldığı beşinci dersin en önemlisi olduğunu vurgulayan Stoltenberg, Atlantik’in iki yakası arasındaki bağın asla hafife alınmaması gerektiğini ifade etti. “Amerika ve Avrupa’nın yollarını ayırması çağrısı yapan sesler duyduk. Uzun vadeli işbirliği yerine dar görüşlü ulusal çıkarlara odaklanmak bize iyi hizmet etmeyecektir” dedi.Stoltenberg, izolasyonizmin kimseyi güvende tutmayacağını ve birbirine bağlı bir dünyada yaşadığımızı belirterek, “Güvenlik zorlukları çok büyük ve rekabet çok şiddetli. Herhangi bir ülke tek başına hareket edemez. Transatlantik ilişkiye yatırım yapmak, ileriye doğru tek kazançlı yoldur. Avrupalılar, NATO olmadan kıtada güvenlik olmadığını anlamalıdır” değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa kıtasının güvenliğini öngörmek imkansızdır
Stoltenberg, bunun sadece kaynaklarla ilgili değil, coğrafyayla da ilgili olduğunu belirterek, “Güney’de Türkiye, Kuzey’de Norveç ve Batı’da ABD, Kanada ve İngiltere olmadan Avrupa kıtasının güvenliğini öngörmek imkansızdır.” dedi.
Genel Sekreter, “Avrupalıların bedavacı olduğu kesinlikle doğru değil. Başka hiçbir büyük gücün ABD kadar çok dostu ve müttefiki yoktur. Bunu baltalamaya çalışan herhangi bir politika Amerika’nın en büyük varlıklarından birini israf etmektir.” değerlendirmesinde bulundu.
News
