Dünyanın en kalabalık ülkelerinden biri olan Çin, gerileyen doğum oranlarını artırmak amacıyla dikkat çekici bir düzenlemeye imza attı. Çin hükümeti, prezervatif, doğum kontrol hapı ve spiral gibi doğum kontrol ürünlerine yüzde 13 oranında katma değer vergisi uygulanacağını duyurdu. Yeni düzenlemenin 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe gireceği bildirildi.
32 Yıllık Vergi Muafiyeti Kaldırıldı
Alınan kararla birlikte, 1993 yılından bu yana geçerli olan ve 32 yıldır uygulanan vergi muafiyeti sona erdi. Yetkililer, düzenlemenin arkasında hızla düşen doğum oranları, yaşlanan nüfus ve daralan iş gücüne ilişkin kaygıların bulunduğunu belirtti.
Doğum Sayısında Yüzde 35’lik Gerileme
Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre Çin’de 2024 yılında 9,5 milyon bebek dünyaya geldi. Bu rakam, 2019’da kaydedilen 14,7 milyon doğuma kıyasla yaklaşık yüzde 35’lik bir düşüşe işaret ediyor. Ejderha Yılı’nın etkisiyle doğumlarda kısa süreli bir artış yaşansa da, genel eğilimin aşağı yönlü olduğu vurgulanıyor.
Nüfus Liderliği Hindistan’a Geçti
Doğumların ölümlerin gerisinde kalmasıyla Çin, 2023 yılında dünyanın en kalabalık ülkesi unvanını Hindistan’a kaptırdı. Uzmanlar, bu durumun uzun vadede ekonomik büyüme ve sosyal güvenlik sistemi üzerinde baskı yaratabileceğine dikkat çekiyor.
Tek Çocuktan Üç Çocuğa Uzanan Politika
Çin, 1980’li yıllardan 2015’e kadar uyguladığı tek çocuk politikasıyla doğumları sıkı şekilde sınırlandırmıştı. 2015’te iki çocuk, 2021’de ise üç çocuk iznine geçilerek politika kademeli olarak gevşetilmiş, bu süreçte doğum kontrol yöntemleri devlet tarafından teşvik edilmiş ve bazı hizmetler ücretsiz sunulmuştu. Yeni vergi düzenlemesi ise geçmişte izlenen bu yaklaşımlarla çeliştiği gerekçesiyle kamuoyunda eleştirilere yol açtı.
Sosyal Destek Paketleri Yolda
Öte yandan Çin yönetimi, doğurganlığı artırmak için sosyal destekleri genişletmeye hazırlanıyor. Planlamaya göre annelik izninin 128 günden 158 güne çıkarılması, babalık izninin 30 güne uzatılması ve 1 Ocak 2025’ten sonra doğan çocuklar için yıllık 500 dolarlık devlet desteği verilmesi öngörülüyor.
Erdoğan: “Bu, Savaştan Daha Büyük Bir Tehdit”
Benzer bir tablo Türkiye’de de görülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, düşen doğum oranlarını ciddi bir risk olarak değerlendirerek, “Geçen yıl ölçülen toplam doğurganlık hızı 1,48. Şu anda bir felaketi yaşıyoruz. Bu, savaştan bile daha büyük bir tehdit” ifadelerini kullanmıştı.
News
