Suudi Arabistan’ın fiili lideri Veliaht Prens Muhammed bin Selman, gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın 2018’de öldürülmesinin ardından ABD’ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştiriyor. Prens Selman, ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray’da bir araya gelecek.
Ziyaretin Gündeminde Petrol, Güvenlik ve Ticaret Var
Ziyaret kapsamında on yıllardır devam eden petrol ve güvenlik işbirliğinin derinleştirilmesi, ticaret, teknoloji ve sivil nükleer enerji alanlarında ilişkilerin güçlendirilmesi hedefleniyor. Uzmanlar, bu ziyaretin Suudi-ABD ilişkilerinde “yeni bir sayfa” açabileceğini belirtiyor.
Kaşıkçı Cinayeti ve ABD Ziyareti
Prens Selman’ın ziyareti, Cemal Kaşıkçı cinayetinin ardından ABD’ye yaptığı ilk seyahat olma özelliği taşıyor. Amerikan istihbaratı, Kaşıkçı’nın öldürülmesi operasyonunun Prens Selman tarafından onaylandığını tespit etmişti. Prens ise sorumluluğu kabul etmekle birlikte operasyonu verdiğini reddetmişti.
Savunma Paktı ve İsrail ile Normalleşme Görüşmeleri
Ziyaret sırasında güvenlik garantileri, yapay zeka teknolojisine erişim ve sivil nükleer program konularının görüşülmesi bekleniyor. ABD ile Suudi Arabistan, uzun süredir uygun fiyatlı petrol-güvenlik dengesi ile işbirliği yürütüyor. Ancak son yıllarda bölgesel çatışmalar ve İsrail’in politika hamleleri, Suudi-ABD ilişkilerinde yeni dengeler oluşturdu.
Suudi Arabistan, ABD’den savunma paktı talep ederken, Washington anlaşmayı Suudi-İsrail normalleşmesine bağlamış durumda. Uzmanlar, diplomatik sürecin kademeli ilerleyeceğini belirtiyor.
Ekonomik Çeşitlendirme ve Teknoloji İşbirliği
Prens Selman, Riyad’ın Vizyon 2030 planı kapsamında ekonomiyi çeşitlendirme ve bölgesel rekabet gücünü artırma hedeflerini ABD ile paylaşacak. Yapay zeka ve gelişmiş bilgisayar çipleri alanında anlaşmalar imzalamayı hedefleyen Suudi Arabistan, sivil nükleer enerji programında da Washington ile işbirliği yapmayı planlıyor.
Uzmanlar, sivil nükleer anlaşmaların ABD’nin kontrol ve güvenlik şartlarına bağlı olacağını, ancak Suudilerin bu alanda önemli kazanımlar elde edebileceğini belirtiyor.
Uzmanlar Ne Bekliyor?
Chatham House’dan Neil Quilliam, toplantının anlaşmalarla sona ermesini beklerken, Dennis Ross, ABD’nin Riyad’ı aktif olarak savunmaya mecbur bırakmayacak, ancak kritik konularda istişare zorunluluğu getirecek adımlar atacağını söylüyor. RUSI’den Michael Stephens ise Suudi Arabistan’ın teknoloji ve yapay zekada ABD ile işbirliğini artıracağını öngörüyor.
News
