İsrail’in Doha’da Hamas müzakerecilerinin bulunduğu yerleşkeye düzenlediği saldırının ardından Katar’da olağanüstü toplanan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Orta Doğu’da dengeleri değiştirebilecek kritik bir gündemi masaya yatırdı. Zirvede, İran ve Mısır’ın öncülüğünde NATO benzeri bir savunma paktı kurulması fikri ilk kez bu kadar güçlü şekilde gündeme geldi.
ABD merkezli Newsweek dergisinde yer alan bir analize göre, Katar’daki zirve, Müslüman ülkeler arasında uzun süredir konuşulan ancak somut adım atılamayan “ortak İslam ordusu” fikri açısından en ciddi girişim olarak öne çıkıyor. İran ve Mısır kamuoyu önünde resmi açıklamalardan kaçınsa da, diplomatik kulislerde bu kez kararlılığın daha güçlü olduğu ifade ediliyor.
Son aylarda İsrail’in bölgedeki saldırgan tutumu, Müslüman ülkeler arasında daha sert adımlar atılması gerektiği yönündeki görüşleri güçlendirdi. Özellikle İsrail’in yılın başında İran hedeflerine yönelik 12 gün süren hava saldırıları, Gazze’deki bombardımanlar ve son olarak Doha’da Hamas heyetine yönelik suikast girişimi, bölge liderlerini ortak savunma adımlarına yöneltti.Zirvede, eğer harekete geçilmezse, Orta Doğu ülkelerinin yeni İsrail saldırılarına açık hedef haline geleceği uyarısı yapıldı.
Zirvede iki farklı model öne çıktı. Mısır, Arap dünyasının en büyük ordusuna sahip ülke olarak, Kahire merkezli bir “ortak askeri komutanlık” kurulmasını önerdi. İran ise daha geniş kapsamlı bir “İslam NATO’su” fikrini masaya getirerek, ortak bir savunma paktı kurulması yönünde çağrıda bulundu.
İran Devrim Muhafızları’nın eski komutanı Mohsen Rezaei, Suudi Arabistan, Türkiye ve Irak’ın “bir sonraki hedef” olabileceği uyarısında bulunarak, “Tek çözüm askeri bir koalisyon kurmaktır” dedi. İranlı üst düzey din adamı Celal Razavi-Mehr ise “ortak doktrine sahip tek bir İslam ordusu” kurulması gerektiğini savundu.İran Dışişleri Bakanlığı’ndan Mehdi Shoushtari de resmi düzeyde ihtiyatlı bir dil kullansa da, mevcut jeopolitik ortamın geçmişe kıyasla “çok daha uygun” olduğunu ifade etti.
Böyle bir askeri yapının çekirdek ülkeleri olarak dört ülke öne çıkıyor:
Zirvede adı geçen ya da ittifaka dahil olabileceği düşünülen ülkeler şunlar:
Uzmanlara göre, böyle bir ittifakın başarıya ulaşması; Suudi Arabistan, İran ve Türkiye arasındaki stratejik ve ideolojik farklılıkların aşılmasına bağlı. Bu üç ülkenin aynı masa etrafında uzun vadeli bir askeri iş birliğine imza atması, hem İslam dünyasında hem de küresel dengelerde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.
İslam ülkeleri arasında ortak savunma gücü kurulması fikri yeni değil. 1969’da kurulan İslam İşbirliği Teşkilatı bünyesinde zaman zaman gündeme gelen bu düşünce, ilk kez açık ve somut şekilde 1994 yılında, dönemin Pakistan Başbakanı Benazir Butto tarafından dile getirilmişti.Ancak bugüne dek somut bir adım atılamamıştı. Katar’daki son zirve ise, bu hayalin gerçeğe dönüşmesi yolunda en ciddi ve kapsamlı girişim olarak tarihe geçebilir.
ARA HABERİ
18 Eylül 2025ARA HABERİ
18 Eylül 2025GENEL
18 Eylül 2025GÜNDEM
18 Eylül 2025GÜNDEM
18 Eylül 2025SPOR
18 Eylül 2025SPOR
18 Eylül 2025