İsrail ile İran arasında 12 gün süren çatışmaların ardından, ABD arabuluculuğunda sağlanan ateşkesle savaş sona erse de İran genelinde neredeyse her gün yaşanan “gizemli” patlama ve yangınlar dikkat çekiyor. Yaşanan olaylar sabotaj şüphelerini artırırken, İsrail’in bu gelişmelerde parmağı olabileceği iddiaları gündeme geldi.
NYT: Yangınlar ve Patlamalar Tesadüf Değil
The New York Times’ın (NYT) haberine göre, son iki haftayı aşkın sürede İran’ın çeşitli bölgelerinde meydana gelen patlama ve yangınlar; apartmanlar, petrol rafinerileri, ayakkabı fabrikaları ve havalimanı yolları gibi çok farklı alanları etkiledi. İranlı yetkililer, kamuoyu önünde yaptıkları açıklamalarda yaşananları “tesadüf” olarak nitelendirirken, bazıları da olayları “eskiyen altyapıya” bağladı.Ancak, İran Devrim Muhafızları Ordusu’na mensup bir kişi dahil olmak üzere üç İranlı yetkili, NYT’ye yaptıkları açıklamada bu olayların arkasında kasıtlı sabotaj girişimlerinin bulunduğunu öne sürdü.
“İsrail’den Şüpheleniliyor”
Haberde, İran hükümetinin zayıf düşmesini isteyen birçok ülke olsa da, yetkililerin özellikle İsrail’den şüphelendiği aktarıldı. İsrail’in geçmişte de İran topraklarında patlama ve suikastlar düzenlediği ve son ateşkese rağmen faaliyetlerini sürdüreceğini açıkladığı hatırlatıldı.Avrupa ile İran arasında temasları bulunan bir Avrupalı yetkili de saldırıların sabotaj olduğunu ve arkasında İsrail’in olduğuna inanıldığını ifade etti. Gazeteye konuşan dört kaynak, kamuoyuna konuşma yetkileri olmadığı gerekçesiyle isimlerinin gizli tutulmasını talep etti. İranlı yetkililer ise sabotaj iddialarına dair kamuoyuna herhangi bir somut kanıt sunmadı.
Açıklamalar İkna Etmiyor
İranlı yetkililer, yaşanan birçok yangını gaz sızıntısı, çöp yangını ya da “otların kontrollü yakılması” gibi gerekçelerle açıklamaya çalıştı. Ancak ülke genelinde birkaç günde bir yaşanan şiddetli patlamaların nedenine ilişkin kamuoyunu tatmin eden bir açıklama yapılmadı.Örneğin, güneydeki Abadan kentinde bir petrol üretim tesisinde meydana gelen büyük bir yangın bir kişinin ölümüne neden oldu. Kum kentindeki bir apartmanda ise güçlü bir patlama sonucunda ilk katın duvarları yıkıldı, camlar patladı ve bir taksi enkaz altında kaldı. Patlamada yedi kişi yaralandı.
“Ocak ve Gaz Açılarak Bina Terk Edilmiş”
NYT’ye konuşan iki İranlı yetkili, Kum’daki patlamanın yaşandığı dairenin kasıtlı olarak yangın çıkarmak amacıyla iki ajan tarafından kiralandığını ve dairedeki ocak ile fırının gazının açılarak binanın terk edildiğini iddia etti.
“Panik Yaratarak Yetkilileri Hedef Almak İstediler”
Benzer bir olay Tahran’daki çok katlı bir binada da yaşandı. Yargı mensuplarına lojman olarak tahsis edilen binada meydana gelen patlamada ciddi hasar oluştu. Üç İranlı yetkili, olayın sabotajcılar tarafından “savcı ve hakimler arasında hedef olabileceklerine dair panik yaratmak” amacıyla gerçekleştirilmiş olabileceğini belirtti. Bu tür eylemlerin, geçmişte İsrail’in İranlı nükleer bilim insanlarına yönelik suikastlarını hatırlattığı kaydedildi.
“Kaos ve Endişe Büyüyor”
Devrim Muhafızları’ndan bir yetkili, olayların toplu etkisinin hem kamuoyunda hem de devlet kademelerinde ciddi bir endişeye yol açtığını ifade etti.İran’ın Kaşan kentinde bir kafe ve sanat galerisi yöneten Muhammed isimli vatandaş ise NYT’ye yaptığı açıklamada, “Pek çoğumuz bunun İsrail tarafından yapıldığını ve savaşın yeniden başlayacağını düşünüyoruz” dedi. Nükleer tesis ve füze üslerine yakınlığıyla bilinen Kaşan’da halkın korku ve paranoya içinde olduğu aktarıldı.
Gizemli Ölüm de Şüphe Uyandırdı
NYT’ye göre, birçok İranlı, Devrim Muhafızları’nın üst düzey isimlerinden Gulam Hüseyin Gaybparvar’ın ölümünü de sorguluyor. Devlet medyası, Gaybparvar’ın 1980’lerdeki İran-Irak savaşında maruz kaldığı kimyasal silahların neden olduğu komplikasyonlardan öldüğünü açıklamıştı. Ancak haberde, bu sağlık sorunlarının özellikle İsrail ile savaş sürecindeki stres nedeniyle ağırlaştığı belirtildi.
News
