Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin bazı kurallarını iptal etti. CHP’nin başvurusu üzerine verilen kararda, 17 Eylül 2020 tarihli ve 66 numaralı İletişim Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin bazı maddelerinin Anayasaya aykırı olduğu belirtilerek, yürürlüğü durduruldu. AYM’nin X hesabından yapılan paylaşım kısa sürede silinirken, siteye erişim sağlanamadı. Resmi açıklamada, CHP’nin dava dilekçesinde öne sürdüğü gerekçeler arasında, stratejik iletişim ve kriz yönetimi gibi temel hak ve özgürlüklerle ilgili konuların sadece kanunla düzenlenebileceği, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenemeyeceği vurgulandı. İptal edilen kurallarda, İletişim Başkanlığı’na bağlı Stratejik İletişim ve Kriz Yönetimi Dairesi Başkanlığı’nın, iç ve dış tehdit unsurlarını analiz ederek manipülasyon ve dezenformasyona karşı mücadele etme görevleri yer alıyordu.

Anayasa’ya aykırı

Anayasa Mahkemesi, 66 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 5. maddesi ve 14 numaralı İletişim Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne eklenen 6/A maddesinin c ve ç bentlerini Anayasa’ya aykırı buldu ve iptal etti. Kararda, Anayasa’nın 104. maddesinde temel haklar, kişi hakları, ödevler ve siyasi hakların Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle düzenlenemeyeceği vurgulandı. Bu nedenle ilgili düzenlemelerin Anayasaya aykırı olduğuna karar verildi.

Mahkeme kararında şu ifadelere yer verildi:

“Dava konusu kurallarla, Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı yürütülen algı operasyonu faaliyetleri neticesinde oluşan krizin stratejik iletişimle yönetilmesine ilişkin tedbirler alınması ve her tür manipülasyon ile dezenformasyona karşı faaliyette bulunulması amaçlanmaktadır. Kurallar uyarınca alınacak tedbirler ve yapılacak faaliyetlerin Anayasa’nın 26. maddesinde yer alan düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti ile 28. maddesinde yer alan basın hürriyetine müdahale teşkil edeceği açıktır. Bu bağlamda kuralların, kapsamları itibarıyla Anayasa’nın İkinci Kısım İkinci Bölümü’nde yer alan kişi hakları ve ödevleri ile ilgili düzenlemeler içerdiği görülmüştür. Sonuç olarak kuralların Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenemeyecek yasak alana ilişkin düzenlemeler içerdiği anlaşılmıştır.Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kuralların konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduklarına ve iptallerine karar vermiştir.”

Kararın BTK’nın Instagram hesabına erişim yasağıyla aynı güne denk gelmesi dikkati çekti

Anayasa Mahkemesi, kararını resmi X hesabında “İletişim Başkanlığının Basın Özgürlüğü ve İfade Özgürlüğüne Müdahale Etmesine İmkan Tanıyabilecek Kuralların İptali” başlığıyla duyurdu. Ancak paylaşım kısa süre içinde silindi. Ayrıca, AYM’nin kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı gün, BTK’nın Instagram hesabına erişim yasağıyla çakıştığı dikkat çekti. İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye’nin öldürülmesinin ardından Instagram’ı, Haniye’nin şehadetiyle ilgili taziye mesajlarının engellenmesi nedeniyle kınamıştı.

AYM’den yapılan açıklama

AYM’den yapılan açıklamada; “66 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin bazı kurallarını iptal eden 2020/88 esas sayılı kararımız 2/8/2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış olup erişime açıktır. İnternet trafiğindeki yoğunluk nedeniyle sitemize erişim şu anda sağlanamamaktadır” ifadeleri yer aldı.