Türkiye'nin gündeminde artan ekonomik kriz, yükselen gıda enflasyonu ve tutmayan enflasyon beklentileriyle birlikte, gözler 2025 yılı için yapılacak asgari ücret zammına çevrilmiş durumda. Asgari ücret maratonu, her yıl olduğu gibi aralık ayında başlıyor. Türkiye'de asgari ücreti belirleyen Asgari Ücret Tespit Komisyonu, bu yıl da yoğun bir şekilde çalışacak. Komisyon, işçi tarafını temsilen Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), işveren tarafını temsilen Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcilerinden oluşuyor. Toplamda 15 kişilik bir ekipten oluşan komisyonda, bu yıl işçi tarafı adına bir gazetecinin de yer alması bekleniyor. Komisyon her yıl aralık ayının başında toplanarak, 31 Aralık’a kadar asgari ücreti belirliyor. Geçtiğimiz yıllarda asgari ücret artışı kimi zaman Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanmışken, geçtiğimiz yıl bu görevi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan üstlenmişti. Milyonlarca işçinin dikkatle beklediği asgari ücret zammı, özellikle yıl sonu enflasyon oranına göre şekillenecek. Zira enflasyon rakamları, asgari ücretin ne kadar artacağı konusunda belirleyici bir faktör olacak. Bu yılki görüşmelerde, işçi tarafının güçlü bir temsili ve enflasyonun yükseldiği bir dönemde, asgari ücrete yapılacak artışın ne kadar olacağı merakla bekleniyor.
2026 yıl sonu enflasyon tahminini ise yüzde 9'dan yüzde 12'ye çıkardı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılı için yıl sonu enflasyon tahminini 6 puan artırarak yüzde 44’e yükseltti. Şubat ayında açıklanan ilk enflasyon raporunda yüzde 36 olarak belirlenen tahmin, yılın son raporuyla birlikte 8 puanlık bir sapma gösterdi. Bunun yanı sıra, TCMB 2025 yılı için enflasyon tahminini yüzde 14’ten yüzde 21’e, 2026 yılı içinse yüzde 9’dan yüzde 12’ye yükseltti. TCMB Başkanı Fatih Karahan, asgari ücretle ilgili değerlendirmelerde bulunarak, "Bizim normatif bir görüş belirtmemiz söz konusu değil. Bu konuda karar verici değiliz. Asgari ücretin belirlenmesi, bağımsız bir kurulun sorumluluğunda ve o kurul belirli süreçlere dayanarak kararını veriyor" dedi. Karahan, ABD ziyaretinde yatırımcılara yönelik söylediği iddia edilen "Asgari ücrete yüzde 25 zam enflasyon görünümüyle uyumlu olur" şeklindeki açıklamanın ise gerçeği yansıtmadığını belirtti.
Geriye dönük endekslemeler, sürekli kendi kendini yaratan bir süreç doğuruyor
TCMB Başkan Yardımcısı Osman Cevdet Akçay ise asgari ücret hakkında; "Bir noktada ileriye dönük endekslemeye geçmek zorundayız. Geriye dönük endekslemeler, sürekli kendi kendini yaratan bir süreç doğuruyor. Bir noktada ileriye dönük endeksleme hem kamuda hem özel sektörde devreye girmek zorunda. Ben bu konjonktürün bunun için uygun bir dönem olduğu kanaatindeyim. Bunu bu dönemde başlatabilirsek hem asgari ücrette düşük vasıflı çalışan ücretlerin dağılımında darbe yemediği bir dönem olma şansı var. Hem de ileriye dönük endekslemenin devreye girmesi için uygun bir zaman. Karar alıcılar başlatabilirse iyi olacağı kanaatindeyim" ifadelerini kullandı. Akçay, diğer ücretlerde yapılacak artış oranlarının asgari ücret artışının muhtemelen gerisinde kalacağını söyledi.
Asgari ücret 2025'in hedef enflasyonuna göre zamlanırsa bunun yüzde 21-26 civarında olması öngörülüyor
Asgari ücret zammının, gerçekleşen enflasyon oranına mı yoksa hedeflenen enflasyona göre mi yapılacağı, uzun süredir kamuoyunun en çok merak ettiği konulardan biri. Türkiye'de yıllık enflasyon şu an yüzde 48,58 seviyesinde. Ancak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 44 olarak belirlemişken, bu tahminin üst bandı ise yüzde 46 olarak öngörülüyor. Eğer asgari ücret, gerçekleşen enflasyona göre güncellenirse, yapılacak zam oranının yüzde 44-46 civarında olması bekleniyor. Diğer yandan, asgari ücretin 2025 yılı için hedeflenen enflasyon tahminine göre belirlenmesi durumunda ise zam oranının yüzde 21-26 arasında olacağı tahmin ediliyor.
Yüzde 25 zam yapılırsa yeni asgari ücret 21 bin 252 lira olacak
Asgari ücrete yapılacak zam oranları, 2025 yılı için büyük bir belirsizlik yaratırken, olası zam senaryoları da geniş bir aralıkta şekilleniyor. Geçen yıl ocak ayında, asgari ücret yüzde 49,11’lik bir artışla 17 bin 2 liraya yükselmişti. 2025’in ilk ayında yapılacak zamla birlikte, asgari ücretin nasıl bir seviyeye çıkacağı merak ediliyor. Eğer asgari ücrete yüzde 25 zam yapılırsa, yeni maaş 21 bin 252 lira olacak. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılı için yüzde 44’lük bir enflasyon tahmini öngörürken, bu oranda bir zam yapılırsa asgari ücret 24 bin 483 liraya yükselecek. Ancak, TCMB'nin 2025 yılı için hedeflediği yüzde 21'lik enflasyon artışı ile yapılacak zamda, maaş 20 bin 572 lira seviyesine ulaşacak. Bunun yanı sıra, 2025 yılı için üst bandı olan yüzde 26'lık enflasyon tahmini dikkate alındığında, asgari ücret 21 bin 422 liraya çıkacak. Ayrıca, yüzde 30'luk bir artış beklenirse, yeni asgari ücret 22 bin 102 lira seviyesine ulaşacak. Yüzde 40’lık bir zam yapılması durumunda ise, asgari ücret 23 bin 802 liraya çıkacak. Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde, enflasyon hedefi olan yüzde 41,5’lik artışla asgari ücret 24 bin lirayı aşarken, OVP'nin 2025 için belirlediği yüzde 17,5’lik enflasyon hedefiyle yapılacak bir zam ise maaşı 19 bin 977 liraya çıkaracak.
TCMB yıl sonu enflasyon tahminleri
2024 orta nokta: Yüzde 442024 üst nokta: Yüzde 462024 alt nokta: Yüzde 422025 orta nokta: Yüzde 212025 üst nokta: Yüzde 262025 alt nokta: Yüzde 16
OVP enflasyon tahminleri
2024: Yüzde 41.52025: Yüzde 17.62026: Yüzde 9.7