Bu hafta Güneş’te olağanüstü bir hareketlilik gözlemlendi. AR4274 adlı aktif bölgede 9 ve 10 Kasım tarihlerinde iki güçlü X sınıfı patlama meydana geldi. Her iki patlamadan da Dünya yönüne koronal kütle atımı (CME) fırladı.
Radyo Kesintileri Başladı
9 Kasım’daki X1.7 düzeyindeki patlama TSİ 09.30’da zirveye ulaşarak güçlü (R3) radyo kesintilerine neden oldu. Uzmanlar, bu patlamadan yayılan CME’nin 11-12 Kasım’da Dünya’nın manyetik alanını etkilemesini bekliyor. 7 Kasım’da gerçekleşen başka bir CME’nin de 10 Kasım’da gezegenimizi hafifçe “sıyırabileceği” tahmin ediliyor.
Jeomanyetik Fırtına Uyarısı
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA), 10 Kasım için G1, 11-12 Kasım için G2 düzeyinde jeomanyetik fırtına uyarısı yaptı. Bu tür fırtınalar uydu ve iletişim sistemlerinde kısa süreli aksamalara yol açabiliyor. Ayrıca kuzey ışıklarının daha güney enlemlerde görülmesi de bekleniyor.
Kütleler Dünya’ya Yöneldi
10 Kasım sabahı TSİ 11.20’de meydana gelen X1.2 düzeyindeki üçüncü patlama da Dünya yönüne yeni bir CME gönderdi. Şu anda gezegenimize doğru ilerleyen en az iki CME bulunuyor. Bunlardan biri 7 Kasım’daki, diğeri 9 Kasım’daki patlamadan kaynaklanıyor. Uzmanlar, 10 Kasım’daki olaydan doğan üçüncü ve muhtemelen daha güçlü CME’nin de Dünya’ya yönelmiş olabileceğini belirtiyor.
12 Kasım Civarı Etkisi Bekleniyor
NASA’nın SOHO ve STEREO uydularından gelen veriler incelenmeye devam ediyor. İlk analizlere göre üçüncü CME’nin 12 Kasım civarında Dünya’ya ulaşması bekleniyor.
X Sınıfı Patlama Nedir?
X sınıfı patlamalar, Güneş’in en güçlü patlama kategorisini oluşturuyor. Manyetik enerji boşalmasıyla oluşan bu olaylar, uzaya yüksek enerjili radyasyon ve plazma fırlatarak iletişim sistemlerini etkileyebiliyor. Uzmanlara göre Güneş’teki yüksek enerjili faaliyet sürerse, önümüzdeki günlerde parlak auroralar ve orta şiddette manyetik fırtınalar görülebilir.