Ukrayna’daki Çernobil Nükleer Santrali’nde, Rusya’ya ait bir drone’un neden olduğu hasar yeni bir nükleer risk endişesini gündeme taşıdı. Santral kalıntılarını örten koruyucu yapının, radyasyonu engelleme işlevini yerine getiremediği belirtiliyor.
DRONE SALDIRISI KALKANI DELDİ
Şubat ayında gerçekleşen saldırıda, santralin üzerini kaplayan iki radyasyon kalkanından dıştaki yapıda büyük bir delik oluştu. Söz konusu dış kalkan, 1986’daki nükleer felaketin ardından inşa edilen çelik-beton muhafazayı koruyan modern ve yüksek teknolojili bir yapı olarak biliniyor.
ONARIM YILLAR ALABİLİR
Aradan geçen aylara rağmen onarım çalışmaları sürüyor. Çernobil Santrali Müdürü Sergiy Tarakanov, AFP’ye yaptığı açıklamada, dış kubbenin temel güvenlik işlevlerini yeniden kazanmasının
üç ila dört yılı bulabileceğini söyledi.
“RADYASYONU İÇERİDE TUTAMIYOR”
Tarakanov, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın da paylaştığı kaygılara dikkat çekerek, “Koruyucu yapı şu anda radyoaktif maddeleri içeride tutma görevini yerine getiremiyor” dedi. Saldırı, kalkanın planlanan
100 yıllık kullanım ömrünü tamamlayıp tamamlayamayacağına dair soru işaretlerini de beraberinde getirdi.
GEÇİCİ ÇÖZÜM, KALICI RİSK
Yaz aylarında tespit edilen büyük delik geçici bir parçayla kapatıldı. Ancak yangına müdahale sırasında açılan
300’e yakın küçük deliğin hâlâ onarılması gerekiyor. Milyarlarca dolarlık dev yapının içi, 100 metreye ulaşan iskelelerle çevrili durumda.
SALDIRI İZLERİ HALA SAHADA
Aralık ayında yapılan incelemelerde, drone saldırısının bıraktığı yanmış parçaların hâlâ zeminde olduğu görüldü. Yetkililer, Rus ordusunun 2022’deki işgalin ilk günlerinde santrali ele geçirip haftalar sonra çekildiğini hatırlatıyor.
ENERJİ ALTYAPISI DA HEDEFTE
Ukrayna, Rusya’yı Çernobil ve diğer nükleer tesisleri hedef almakla suçluyor. Ekim ayında santral yakınındaki bir trafo merkezinin vurulması, muhafaza yapısına giden elektriği kesmişti.
19 SENSÖRLE SÜREKLİ İZLEME
Modern kontrol odasında görev yapan mühendisler, sahayı
19 sensör ve algılama sistemiyle anlık olarak takip ediyor. Yetkililere göre, 1986’da santralde bulunan yaklaşık
190 ton uranyumun bir bölümü eriyerek reaktörün alt kısmında bulunmaya devam ediyor.
YENİ BİR DARBE FELAKET GETİREBİLİR
Santral yönetimi, yeni bir doğrudan isabetin ya da yakın çevrede meydana gelecek güçlü bir patlamanın, iç radyasyon kabuğunun çökmesine yol açabileceği uyarısında bulunuyor. Çernobil, aradan geçen on yıllara rağmen hâlâ dünyanın en hassas nükleer noktalarından biri olmayı sürdürüyor.